Krótko o kuchni USA
Kuchnia amerykańska to zbiór różnorodnych potraw i stylów kulinarnych, które wywodzą się z wielokulturowego dziedzictwa Stanów Zjednoczonych. Jest to kuchnia, która łączy w sobie wpływy kuchni europejskiej, afrykańskiej, azjatyckiej, latynoskiej i rdzennych Amerykanów. Kuchnia amerykańska jest także pod wpływem regionalnych i lokalnych tradycji, dostępności produktów i preferencji smakowych. W tym artykule przedstawimy główne cechy i charakterystyczne dania kuchni amerykańskiej, a także jej historię i rozwój.
Historia kuchni amerykańskiej
Kuchnia amerykańska ma swoje korzenie w kuchniach rdzennych ludów zamieszkujących tereny obecnych Stanów Zjednoczonych przed przybyciem Europejczyków. Do typowych składników należały kukurydza, fasola, dynia, orzechy, jagody, dzika ryż i mięso z bizona, jelenia, indyka i innych zwierząt. Rdzenni Amerykanie stosowali różne techniki obróbki żywności, takie jak suszenie, marynowanie, wędzenie, gotowanie na parze lub pieczenie w ziemi.
Pierwszymi Europejczykami, którzy osiedlili się na terenach obecnych Stanów Zjednoczonych byli Hiszpanie i Portugalczycy na Florydzie i w południowo-zachodniej części kraju. Przywieźli ze sobą składniki i potrawy z kuchni hiszpańskiej i portugalskiej, takie jak ryż, pszenica, oliwa z oliwek, cytrusy, wino, przyprawy, wieprzowina, wołowina i baranina. Z czasem zaczęli wymieniać się produktami i recepturami z rdzennymi Amerykanami i wprowadzać do swojej kuchni nowe składniki, takie jak pomidory, papryka chili, awokado, kakao i wanilia.
W XVII wieku na wschodnim wybrzeżu osiedlili się Anglicy, Holendrzy, Francuzi i Szkoci. Przywieźli ze sobą składniki i potrawy z kuchni europejskiej, takie jak chleb, masło, ser, jajka, mleko, miód, ocet, piwo, cydr, wołowina, wieprzowina i drób. Zaczęli także uprawiać warzywa i owoce znane w Europie, takie jak kapusta, marchewka, cebula, sałata, jabłka i gruszki. Z rdzennymi Amerykanami wymieniali się produktami takimi jak kukurydza, fasola czy dynia. Na wybrzeżu spożywali dużo ryb i owoców morza.
W XVIII wieku na południu kraju osiedlili się plantatorzy z Anglii i Francji oraz niewolnicy z Afryki Zachodniej. Przywieźli ze sobą składniki i potrawy z kuchni francuskiej i angielskiej oraz afrykańskiej. Do typowych produktów należały ryż, trzcina cukrowa, melasa, bawełna oraz mięso z kurczaka i indyka. Z rdzennymi Amerykanami wymieniali się produktami takimi jak orzeszki ziemne czy bataty. Na południu rozwinęła się także kultura barbecue, czyli pieczenia mięsa nad ogniem lub w specjalnych piecach.
W XIX wieku na zachód kraju dotarli osadnicy z Niemiec, Irlandii, Włoch i innych krajów europejskich oraz imigranci z Chin. Przywieźli ze sobą składniki i potrawy z kuchni swoich krajów, takie jak ziemniaki, kapusta, kiełbasa, chleb żytni, makaron, pizza, sos sojowy, ryż i herbata. Z rdzennymi Amerykanami wymieniali się produktami takimi jak pomarańcze, ananasy czy mango. Na zachodzie rozwinęła się także kultura kowbojska, czyli życie i jedzenie na ranczach i wozach.
W XX wieku kuchnia amerykańska uległa dalszej ewolucji i zróżnicowaniu pod wpływem imigrantów z różnych części świata, takich jak Meksyk, Kuba, Grecja, Liban, Wietnam czy Indie. Przywieźli ze sobą składniki i potrawy z kuchni swoich krajów, takie jak tortille, tacos, burrito, hummus, falafel, kebab, pho czy curry. Zaczęli także tworzyć nowe potrawy i style kulinarnych, takie jak fusion, czyli łączenie elementów różnych kuchni w jedną całość.
W XXI wieku kuchnia amerykańska jest nadal bogata i zróżnicowana. Jest to kuchnia, która czerpie z wielu źródeł i inspiracji. Jest to także kuchnia, która zmienia się i dostosowuje do nowych trendów i potrzeb. Niektóre z nich to zdrowe odżywianie, ekologia, wegetarianizm, weganizm, lokalność, sezonowość, etniczność i globalizacja .
Cechy i charakterystyczne dania kuchni amerykańskiej
Kuchnia amerykańska jest trudna do zdefiniowania i uogólnienia ze względu na jej wielość i różnorodność. Jednak można wyróżnić kilka cech i charakterystycznych dań, które są powszechnie kojarzone z tą kuchnią.
- Kuchnia amerykańska jest kuchnią mieszanką, która łączy w sobie elementy różnych kuchni świata. Jest to efekt historycznego procesu imigracji i asymilacji ludzi z różnych kultur i regionów.
- Kuchnia amerykańska jest kuchnią regionalną, która różni się w zależności od położenia geograficznego, klimatu, dostępności produktów i tradycji lokalnych. Można wyróżnić kilka głównych regionów kulinarnych, takich jak:
- Nowa Anglia – region obejmujący stany na północnym wschodzie kraju, takie jak Maine, Vermont, New Hampshire, Massachusetts, Rhode Island i Connecticut. Charakteryzuje się kuchnią opartą na rybach i owocach morza, takich jak homary, małże, ostrygi, dorsze czy halibuty. Typowe potrawy to np. zupa z małż (clam chowder), zapiekanka z homarów (lobster bake) czy ciasto z dorsza (codfish cake).
- Południe – region obejmujący stany na południu i południowym wschodzie kraju, takie jak Wirginia, Karolina Północna i Południowa, Georgia, Floryda, Alabama, Missisipi, Luizjana, Arkansas, Tennessee i Kentucky. Charakteryzuje się kuchnią opartą na ryżu, kukurydzy, fasoli, warzywach liściastych i mięsie z kurczaka, indyka i wieprzowiny. Typowe potrawy to np. smażony kurczak (fried chicken), gumbo (gęsta zupa z owoców morza lub mięsa i warzyw), jambalaya (ryż z owocami morza lub mięsem i warzywami) czy pieczeń z wieprzowiny (pork roast).
- Teksas i Południowy Zachód – region obejmujący stany na południowym zachodzie kraju, takie jak Teksas, Nowy Meksyk, Arizona i Kalifornia. Charakteryzuje się kuchnią opartą na wołowinie, kukurydzy, fasoli, pomidorach, papryce chili i serze. Typowe potrawy to np. chili con carne (gulasz z mięsa wołowego i papryki chili), tacos (tortille z farszem z mięsa lub warzyw), burrito (tortilla zawinięta wokół farszu z ryżu, fasoli i sera) czy nachos (chipsy kukurydziane polane sosem z sera i pomidorów).
- Midwest – region obejmujący stany w środkowej części kraju, takie jak Ohio, Indiana, Illinois, Michigan, Wisconsin, Minnesota, Iowa, Missouri i Nebraska. Charakteryzuje się kuchnią opartą na pszenicy, kukurydzy, ziemniakach, kapuście i mięsie z wołowiny, wieprzowiny i drobiu. Typowe potrawy to np. hot dog (parówka w bułce z dodatkami), hamburger (mielona wołowina w bułce z dodatkami), zapiekanka z makaronem i serem (macaroni and cheese) czy pierogi (ciasto nadziewane mięsem lub serem).
- Zachód – region obejmujący stany na zachodnim wybrzeżu kraju oraz Alaskę i Hawaje. Charakteryzuje się kuchnią opartą na rybach i owocach morza oraz egzotycznych owocach i warzywach. Typowe potrawy to np. sushi (ryż z surową rybą lub owocami morza), sałatka kalifornijska (sałata z kurczakiem lub tuńczykiem i awokado), pizza hawajska (pizza z szynką i ananasem) czy łosoś pieczony w cedrze (salmon baked in cedar).
- Kuchnia amerykańska jest kuchnią szybką, która oferuje proste i łatwe do przygotowania potrawy. Jest to efekt współczesnego stylu życia ludzi oraz rozwoju technologii i przemysłu spożywczego. Niektóre z popularnych potraw szybkich to np. frytki (french fries), nuggetsy (chicken nuggets), popcorn, lody, batony czy napoje gazowane.
- Kuchnia amerykańska jest kuchnią świąteczną, która przywiązuje dużą wagę do tradycji i rytuałów związanych z ważnymi okazjami w kalendarzu. Niektóre z najbardziej znanych świąt i potraw z nimi związanych to np. Dzień Dziękczynienia (Thanksgiving Day) – święto obchodzone w czwarty czwartek listopada, podczas którego podaje się pieczonego indyka z nadzieniem, sosami i dodatkami; Boże Narodzenie (Christmas) – święto obchodzone 25 grudnia, podczas którego podaje się pieczonego kurczaka lub gęsi, szynkę, ciasta i ciasteczka; Halloween – święto obchodzone 31 października, podczas którego podaje się dynię w różnych postaciach, np. zupy, ciasta czy lampiony; Dzień Niepodległości (Independence Day) – święto obchodzone 4 lipca, podczas którego podaje się potrawy z grilla, sałatki, ciasta i lody.
Podsumowanie
Kuchnia amerykańska to kuchnia bogata i zróżnicowana, która odzwierciedla historię i kulturę Stanów Zjednoczonych. Jest to kuchnia, która łączy w sobie elementy różnych kuchni świata i tworzy nowe potrawy i style kulinarnych. Jest to także kuchnia, która zmienia się i dostosowuje do nowych trendów i potrzeb. Niektóre z nich to zdrowe odżywianie, ekologia, wegetarianizm, weganizm, lokalność, sezonowość, etniczność i globalizacja .